ઈરાનના સરકારી મીડિયા અનુસાર, આર્મ્ડ ફોર્સ જનરલ સ્ટાફના ડેપ્યુટી હેડ ઓફ ઈન્ટેલિજન્સ જનરલ ઘોલામરેઝા મેહરાબી અને ડેપ્યુટી હેડ ઓફ ઓપરેશન્સ જનરલ મેહદી રબ્બાની માર્યા ગયા છે.
ઈરાને પુષ્ટિ કરી છે કે શનિવારે ઇઝરાયલી હુમલામાં તેના બે ઉચ્ચ કક્ષાના જનરલ માર્યા ગયા છે. આ ઘટના શનિવારે વહેલી સવારે બની હતી. ઈરાને ઇઝરાયલ પર શ્રેણીબદ્ધ મિસાઇલ અને રોકેટ હુમલા કર્યા હતા, જેમાં જેરુસલેમ અને ઇઝરાયલના અન્ય ભાગોમાં વિસ્ફોટો સંભળાયા હતા. આ હવાઈ હુમલાઓ ઇઝરાયલના અત્યાર સુધીના સૌથી મોટા હુમલાના એક દિવસ પછી થયા છે, જેમાં ઇઝરાયલે ઇરાનના પરમાણુ સ્થાપનોને નિશાન બનાવ્યા હતા અને મહત્વપૂર્ણ માળખાગત સુવિધાઓનો નાશ કર્યો હતો. ઇઝરાયલના ચોક્કસ હુમલામાં ઇરાની આર્મી ચીફ મોહમ્મદ બાઘેરી, રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ્સ ચીફ હુસૈન સલામી સહિત ઓછામાં ઓછા 20 ટોચના લશ્કરી કમાન્ડર માર્યા ગયા હતા.
એટલું જ નહીં, ઇઝરાયલી હુમલામાં ઇરાની પરમાણુ કાર્યક્રમ સાથે સંકળાયેલા 6 ટોચના પરમાણુ વૈજ્ઞાનિકો પણ માર્યા ગયા હતા. આ દરમિયાન, ઇઝરાયલી સેનાએ તેહરાન પર ત્રીજા રાઉન્ડના હવાઈ હુમલા શરૂ કર્યા, જેના પગલે શહેરના ઘણા ભાગોમાં વિસ્ફોટ થયા. ઈરાનના સરકારી મીડિયા અનુસાર, આર્મ્ડ ફોર્સ જનરલ સ્ટાફના ડેપ્યુટી હેડ ઓફ ઈન્ટેલિજન્સ જનરલ ઘોલામરેઝા મેહરાબી અને ડેપ્યુટી હેડ ઓફ ઓપરેશન્સ જનરલ મેહદી રબ્બાની માર્યા ગયા છે. ઇરાનની સમાચાર એજન્સી ISNA એ અહેવાલ આપ્યો છે કે તાજેતરના ઇઝરાયલી હુમલાઓ પછી ફોર્ડો પરમાણુ પ્લાન્ટને મર્યાદિત નુકસાન થયું છે.
ટાઈમ્સ ઓફ ઇઝરાયલે ઈરાનની પરમાણુ ઊર્જા એજન્સીના પ્રવક્તા બેહરોઝ કમાલવંદી તરફથી કહેવામાં આવ્યું હતું કે “ફોર્ડો સંવર્ધન સ્થળના કેટલાક વિસ્તારોમાં મર્યાદિત નુકસાન થયું છે. અમે પહેલાથી જ સાધનો અને સામગ્રીનો નોંધપાત્ર ભાગ દૂર કરી દીધો છે, અને કોઈ વ્યાપક નુકસાન થયું નથી અને કોઈ રેડિયેશનની ચિંતા નથી,”
ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે ચાલી રહેલા લશ્કરી મુકાબલામાં અત્યાર સુધી શું થયું છે…
૧. ઈરાને ઈઝરાયલી હુમલાઓના જવાબમાં ઈઝરાયલ વિરુદ્ધ ‘ઓપરેશન ટ્રુ પ્રોમિસ’ શરૂ કર્યું છે. ઈરાને શનિવારે વહેલી સવારે ઈઝરાયલ પર મિસાઈલ અને રોકેટ છોડ્યા હતા, જેમાં ઓછામાં ઓછા ત્રણ લોકો માર્યા ગયા હતા અને લગભગ ૩૪ લોકો ઘાયલ થયા હતા. ઈરાની મિસાઈલો ઈઝરાયલની આયર્ન ડોમ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમમાં પ્રવેશવામાં સફળ રહી હતી. તે જ સમયે, ઈઝરાયલે શુક્રવારે ઈરાન વિરુદ્ધ ‘ઓપરેશન રાઇઝિંગ લાયન’ શરૂ કર્યું હતું, જે શનિવારે પણ ચાલુ રહ્યું. ઈરાનના વિવિધ શહેરોમાં ઈઝરાયલી હવાઈ હુમલામાં ઓછામાં ઓછા ૭૮ લોકો માર્યા ગયા હતા અને ૩૨૦ થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા હતા.
૨. ઈઝરાયલે તેહરાન પર હુમલાનો બીજો રાઉન્ડ શરૂ કર્યો હતો, ત્યારબાદ ઈરાની રાજધાનીમાં અનેક વિસ્ફોટોના અવાજો સંભળાયા હતા. સ્થાનિક મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, મેહરાબાદ એરપોર્ટ પર બે પ્રોજેક્ટાઈલ છોડવામાં આવ્યા હતા, જે ઈરાની નેતૃત્વ સ્થળોની નજીક સ્થિત છે અને ફાઇટર જેટ અને ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટનો બેઝ છે. ઘટનાસ્થળે જ્વાળાઓ જોવા મળી હતી.
૩. ઇઝરાયલી વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂએ ચેતવણી આપી હતી કે વધુ હુમલાઓ થવાના છે અને જાહેર કર્યું હતું કે ઇઝરાયલના ઇરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને સમાપ્ત કરવાના પ્રયાસો હમણાં જ શરૂ થયા છે. નેતન્યાહૂએ કહ્યું કે આ હુમલો તે ખૂની ઇસ્લામિક શાસન સામે હતો જે ઇરાની લોકો પર જુલમ કરતા હતા. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આ કાર્યવાહીનો હેતુ ઇઝરાયલના અસ્તિત્વ સામેના ખતરાને દૂર કરવાનો હતો.
૪. ઈરાનના સુપ્રીમ લીડર આયાતુલ્લાહ અલી ખામેનીના ટેલિવિઝન સંબોધન પછી ઈરાન દ્વારા ઈઝરાયલ પર રોકેટનો હુમલો કરવામાં આવ્યો, જેમાં તેમણે શપથ લીધા હતા કે, “ઈસ્લામિક રિપબ્લિકની સશસ્ત્ર દળો આ દુષ્ટ દુશ્મન પર ભારે પ્રહાર કરશે.” તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે ઈઝરાયલના હુમલાના પરિણામો તેને નષ્ટ કરશે.
૫. અમેરિકામાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે કહ્યું કે તે તાજેતરનાં તણાવમાં સીધી રીતે સામેલ નથી, જોકે રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે તેઓ બધું જ જાણે છે. યુએસ હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ ઈઝરાયલ પર છોડવામાં આવેલી ઈરાની મિસાઈલોને અટકાવવામાં મદદ કરી રહી છે. ટ્રમ્પે કહ્યું, “અમે બધું જ જાણતા હતા, અને મેં ઈરાનને અપમાન અને મોતથી બચાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. તેઓ હજુ પણ સમાધાન કરી શકે છે, હજુ મોડું થયું નથી.”
૬. આ હુમલો એવા સમયે થયો છે જ્યારે અમેરિકા ઈરાનને પરમાણુ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવા માટે આગ્રહ કરી રહ્યું છે. ટ્રમ્પે ઈરાનને તેના પરમાણુ કાર્યક્રમ પર સમાધાન કરવા હાકલ કરી અને ચેતવણી આપી કે જો તે આમ કરવામાં નિષ્ફળ જાય તો ઈઝરાયલી હુમલાઓ વધુ ક્રૂર બની શકે છે. ઈરાને શુક્રવારે કહ્યું કે ઈઝરાયલના લશ્કરી હુમલા પછી તેહરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમ પર અમેરિકા સાથેની વાતચીત અર્થહીન છે.
૭. ઇઝરાયલે કહ્યું કે આ હુમલાની યોજના નવેમ્બર ૨૦૨૪માં લેબનીઝ આતંકવાદી જૂથ હિઝબુલ્લાહના નેતા હસન નસરાલ્લાહના ખાત્મા પછી તરત જ બનાવવામાં આવી હતી. વર્તમાન કાર્યવાહીમાં, ઇઝરાયલે ઇરાનના મુખ્ય પરમાણુ અને લશ્કરી સ્થાપનો પર હુમલો કર્યો અને તેના ઘણા ટોચના જનરલો અને વૈજ્ઞાનિકોને મારી નાખ્યા. ઇઝરાયલે આ હુમલાઓ કરવા માટે પહેલાથી જ ઇરાનમાં તસ્કરી કરાયેલા યુદ્ધ વિમાનો અને ડ્રોન તૈનાત કર્યા હતા.
૮. શુક્રવારે ઇઝરાયલી હુમલામાં ત્રણ ટોચના ઇરાની લશ્કરી નેતાઓ માર્યા ગયા – ઇરાની સશસ્ત્ર દળોના વડા જનરલ મોહમ્મદ બાઘેરી; ઇરાનના અર્ધલશ્કરી રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ્સના વડા જનરલ હુસૈન સલામી; અને ઇરાનના બેલિસ્ટિક મિસાઇલ કાર્યક્રમના વડા જનરલ અમીર અલી હાજીઝાદેહ.
૯. સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મહાસચિવ એન્ટોનિયો ગુટેરેસે ઇઝરાયલ અને ઇરાનને એકબીજા પર હુમલા બંધ કરવા વિનંતી કરી. જો કે, ઇઝરાયલના યુએન રાજદૂતે કહ્યું છે કે જ્યાં સુધી ઇરાનમાં રહેલા તમામ જોખમો દૂર ન થાય ત્યાં સુધી દેશ કાર્યવાહી ચાલુ રાખશે.
૧૦. બેન્જામિન નેતન્યાહૂએ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સાથે ફોન પર વાત કરી અને તેમને ઈરાન સાથે ચાલી રહેલા લશ્કરી સંઘર્ષ વિશે માહિતી આપી. નેતન્યાહૂએ સમર્થન મેળવવા માટે રાજદ્વારી પ્રયાસમાં વિશ્વના ઘણા અન્ય નેતાઓ સાથે વાત કરી. ભારતે ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચે ચાલી રહેલા લશ્કરી તણાવ પર ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે તે બદલાતી પરિસ્થિતિ પર નજીકથી નજર રાખી રહ્યું છે. સરકારે બંને દેશોને કોઈપણ આક્રમક પગલાં ટાળવા વિનંતી કરી.
