ભારતના હવાઈ સંરક્ષણને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે સંરક્ષણ મંત્રાલયે જમીનથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઇલ સિસ્ટમ્સ મેળવવા માટે 30,000 કરોડ રૂપિયાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. હવે ભારતીય સરહદ પર કોઈપણ દુશ્મનના મિસાઈલ કે ડ્રોનનો નાશ કરવામાં આવશે.
ઓપરેશન સિંદૂરમાં પાકિસ્તાનના રોકેટ, ડ્રોન અને મિસાઇલ હુમલાઓને અટકાવનાર ભારતીય વાયુ સંરક્ષણ પ્રણાલીને એક નવો વેગ મળવા જઈ રહ્યો છે. ભારતીય સેના ટૂંક સમયમાં નવી હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલી મેળવવા જઈ રહી છે. આ ડિફેંસ સિસ્ટમ આવ્યા પછી સેનાની તાકાત અને દેશની સુરક્ષા અનેકગણી વધી જશે.
સંરક્ષણ મંત્રાલય ભારતીય સેનાની સંરક્ષણ પ્રણાલીને મજબૂત બનાવવા માટે QR-SAM (ક્વિક રિસ્પોન્સ સરફેસ ટુ એર મિસાઇલ) સિસ્ટમની ત્રણ રેજિમેન્ટ ખરીદવાનું વિચારી રહ્યું છે. આ સોદો લગભગ 30 હજાર કરોડનો હશે. રાજનાથ સિંહની આગેવાની હેઠળની સંરક્ષણ પરિષદ ટૂંક સમયમાં આ સોદાને મંજૂરી આપે તેવી અપેક્ષા છે.
રાજનાથ સિંહની આગેવાની હેઠળની સંરક્ષણ પરિષદ આ મહિનાના અંત સુધીમાં અત્યંત મોબાઇલ QR-SAM સિસ્ટમ માટે સ્વીકૃતિની જરૂરિયાત (AON) આપવાનું વિચારણા કરશે, જે 25-30 કિમી સુધીની રેન્જમાં દુશ્મનના ફાઇટર એરક્રાફ્ટ, હેલિકોપ્ટર અને ડ્રોનને અટકાવવા માટે રચાયેલ છે.
ANI ના અહેવાલ મુજબ, સંરક્ષણ અધિકારીઓએ આ સંદર્ભમાં માહિતી આપતા કહ્યું કે સંરક્ષણ મંત્રાલય પશ્ચિમ અને ઉત્તરીય સરહદો પર સેનાની તાકાત વધારવા અને હવાઈ સંરક્ષણને મજબૂત બનાવવા માટે સ્વદેશી ટેકનોલોજીથી બનેલી સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઈલોની ત્રણ રેજિમેન્ટ ખરીદવાના પ્રસ્તાવ પર વિચાર કરી રહ્યું છે.
અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, DRDO દ્વારા વિકસિત આ મિસાઈલ સિસ્ટમ ખૂબ જ મોબાઇલ છે. તે આધુનિકતા અનુસાર ખૂબ જ અદ્યતન છે. તેમાં ગતિશીલ લક્ષ્યોને શોધવા અને ટ્રેક કરવાની અને ટૂંકા સમયમાં ગોળીબાર કરીને તેનો નાશ કરવાની ક્ષમતા છે. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ મિસાઈલ સિસ્ટમ 30 કિલોમીટરની રેન્જ સાથે ટૂંકાથી મધ્યમ રેન્જની છે, જે આકાશ અને MRSAM જેવી હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ સાથે કામ વહેંચીને ભારતીય સંરક્ષણને વધુ મજબૂત બનાવશે.
QR-SAM સિસ્ટમની વિશેષતાઓ
મિસાઇલોની ક્ષમતાઓ વિશે વાત કરતા, સંરક્ષણ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે, DRDO અને સેનાએ છેલ્લા ત્રણથી ચાર વર્ષમાં અનેક હવાઈ લક્ષ્યો સામે અનેક QR-SAM સિસ્ટમનું પરીક્ષણ કર્યું છે. આ મિસાઇલોના પરીક્ષણો દિવસ અને રાત્રિ બંને સમયે કરવામાં આવ્યા હતા. તેમનું પ્રદર્શન સારા કરતા વધુ સારું રહ્યું છે.
એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, યુદ્ધના મેદાનમાં હવાઈ સંરક્ષણ પૂરું પાડવા માટે તેમને ટેન્ક અને પાયદળ લડાઈ વાહનો સાથે ખસેડવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા છે.
ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન ખૂબ જ સારું પ્રદર્શન કરનાર આર્મી એર ડિફેન્સ (AAD), જેને ધીમે ધીમે સ્વદેશી આકાશ સિસ્ટમની રેજિમેન્ટ્સનો સમાવેશ કરી રહી છે, તેને QR-SAM ની 11 રેજિમેન્ટની જરૂર છે.
શું ફાયદો થશે?
QR-SAM સિસ્ટમ્સના સમાવેશથી ભારતીય વાયુસેના અને સેનાના હાલના હવાઈ સંરક્ષણ નેટવર્કમાં વધારો થશે. QR-SAM એકસાથે અનેક લક્ષ્યોને ટ્રેક કરી શકે છે.
તે સંપૂર્ણપણે સ્વચાલિત ફાયરિંગ નિર્ણયો લેશે, જે ખૂબ જ ઝડપી, સચોટ અને ઘાતક છે.
તેને કોઈપણ પ્લેટફોર્મ પરથી લોન્ચ કરી શકાય છે, પછી ભલે તે ટ્રક હોય, બંકર હોય કે મોબાઇલ યુનિટ હોય. જ્યારે DRDO ખૂબ જ ટૂંકી રેન્જની હવાઈ સંરક્ષણ મિસાઇલ સિસ્ટમ (VSHORADs) પણ વિકસાવી રહ્યું છે, જેની રેન્જ 6 કિમી છે.
