સોનું/ચાંદીનો ગુણોત્તર હાલમાં 100:1 ના સ્તરે પહોંચી ગયો છે, જેનો અર્થ એ છે કે એક ઔંસ સોનું ખરીદવા માટે 100 ઔંસ ચાંદીની જરૂર પડે છે. ઐતિહાસિક રીતે, આ ગુણોત્તર 70:1 ની નજીક રહ્યો છે.
સોનાની ગતિ હવે ધીમી પડી રહી છે. એપ્રિલ 2025માં સોનાના ભાવ $3,500 પ્રતિ ઔંસના રેકોર્ડ ઉચ્ચતમ સ્તરને સ્પર્શ્યા પછી, સોનાના ભાવમાં ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. હાલમાં, સોનાનો ભાવ $3,250 પર ટ્રેડ થઈ રહ્યો છે, જે તેના સર્વકાલીન ઉચ્ચતમ ભાવ કરતાં લગભગ $250 અથવા 7 ટકા ઓછો છે. છેલ્લા 9 મહિનામાં સોનામાં લગભગ 50 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે, પરંતુ હવે રોકાણકારો સવાલ ઉઠાવી રહ્યા છે કે શું આ તેજી હવે બંધ થઈ ગઈ છે?
ગોલ્ડ-સિલ્વર અને ગોલ્ડ-પ્લેટિનમ રેશિયો ચેતવણી આપી રહ્યા છે
ફાઇનાન્શિયલ એક્સપ્રેસના અહેવાલ મુજબ, ગોલ્ડ/સિલ્વર રેશિયો હાલમાં 100:1ના સ્તરે પહોંચી ગયો છે, જેનો અર્થ છે કે એક ઔંસ સોનું ખરીદવા માટે 100 ઔંસ ચાંદીની જરૂર પડે છે. ઐતિહાસિક રીતે, આ ગુણોત્તર 70:1 ની નજીક રહ્યો છે. તેનો અર્થ એ કે કાં તો સોનું સસ્તું થશે અથવા ચાંદી મોંઘી થશે. તેવી જ રીતે, છેલ્લા બે દાયકામાં સોના/પ્લેટિનમ ગુણોત્તર પણ 1 અને 2 ની વચ્ચે રહ્યો છે, પરંતુ હાલમાં તે 3.5 પર છે. આનો અર્થ એ થયો કે સોનાની કિંમત વધારે પડતી બતાવવામાં આવી છે અને તેમાં સુધારો થઈ શકે છે.
શું સોનાના ભાવ ઉંચકવાના કારણો બદલાઈ ગયા છે?
2022-23 ના ભૂ-રાજકીય તણાવ, કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા ભારે ખરીદી અને વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતાને કારણે સોનાની માંગમાં વધારો થયો. પરંતુ 2025 માં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા જાહેર કરાયેલા ટેરિફથી આગમાં ઘી ઉમેરવામાં આવ્યું. ફેબ્રુઆરી 2025 પછી, સોનામાં વધુ તેજી આવી. પરંતુ હવે ટ્રમ્પનું વલણ નરમ પડતું જણાય છે. અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે વેપાર વાટાઘાટોની શક્યતાઓ છે અને બજારને આશા છે કે ટેરિફ માળખું હળવું થઈ શકે છે. આ કારણે, રોકાણકારોએ સોનામાંથી પૈસા પાછા ખેંચી લીધા છે અને ઇક્વિટી અને ઔદ્યોગિક કોમોડિટીઝ તરફ વળ્યા છે.
મજબૂત ડોલરના કારણે સોના પર પણ દબાણ આવ્યું
યુએસ ડોલર ઇન્ડેક્સ તાજેતરમાં 100 થી ઉપર પહોંચી ગયો છે, જે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં તેનું ઉચ્ચતમ સ્તર છે. સામાન્ય રીતે જ્યારે ડોલર મજબૂત થાય છે, ત્યારે તેની સોનાના ભાવ પર નકારાત્મક અસર પડે છે. આ જ કારણસર સોનામાં તાજેતરમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.
શું સોનું ફરી ચમકશે?
આગાહી કરવી મુશ્કેલ છે, પરંતુ જો વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતા ફરી ઉભરી આવે છે, જેમ કે મંદી, વેપાર યુદ્ધ અથવા યુએસ ફેડરલ દેવા કટોકટી, તો સોનાના ભાવ ફરી વધી શકે છે. હાલમાં, અમેરિકા પર $36 ટ્રિલિયનનું દેવું છે, અને જો ફેડરલ રિઝર્વ વ્યાજ દર ઘટાડે છે તો આ સોનાને ટેકો આપી શકે છે. યુએસ જીડીપીમાં ઘટાડો (-0.3 ટકા), ગ્રાહક વિશ્વાસમાં ઘટાડો અને જૂનમાં વ્યાજ દરમાં સંભવિત ઘટાડો, આ બધા પરિબળો સોનાની તરફેણમાં કામ કરી શકે છે.
ભારતમાં સોનું ૯૨,૮૨૦ પર
ભારતમાં સોનાના ભાવ હાલમાં 92,820 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ છે, જે 22 એપ્રિલના રોજ થયેલા 1 લાખ રૂપિયાના રેકોર્ડ કરતા ઘણા ઓછા છે. આવી સ્થિતિમાં, લગ્ન ખરીદદારો અને લાંબા ગાળાના રોકાણકારો આને “ડિપ ખરીદવા” ની તક ગણી શકે છે.
સોનાની આગામી ચાલ જૂનમાં નક્કી કરવામાં આવશે
જૂનમાં બે મોટા કાર્યક્રમો છે. આ બે ઘટનાઓ પછી સોનાની દિશા નક્કી કરી શકાય છે.
૯ જૂન: ટ્રમ્પ દ્વારા ‘પારસ્પરિક ટેરિફ’ માટે આપવામાં આવેલી ૯૦ દિવસની સમયમર્યાદા પૂરી થાય છે.
૧૭-૧૮ જૂન: યુએસ ફેડરલ રિઝર્વની FOMC બેઠક, જેમાં દરમાં ઘટાડો થવાની અપેક્ષા છે.
