ગુરુવારે, 26/11 હુમલાના લગભગ 16 વર્ષ પછી, હુમલાના આરોપી તહવ્વુર રાણાને ભારત પ્રત્યાર્પણ કરવામાં આવ્યો અને રાષ્ટ્રીય તપાસ એજન્સી (NIA) દ્વારા ઔપચારિક રીતે ધરપકડ કરવામાં આવી. તેમને દિલ્હીની કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા જ્યાં NIAએ 20 દિવસની કસ્ટડી માંગી હતી અને કોર્ટે 18 દિવસની કસ્ટડી મંજૂર કરી હતી.
તહવ્વુર રાણાને ભારત પ્રત્યાર્પણ કરવામાં આવ્યાના એક દિવસ પછી યુએસ જસ્ટિસ ડિપાર્ટમેન્ટ (DOJ)એ એક ખુલાસો કર્યો છે. DOJએ જણાવ્યું હતું કે મુંબઈ આતંકવાદી હુમલા પછી રાણાએ કથિત રીતે તેના સહ-કાવતરાખોર ડેવિડ કોલમેન હેડલીને કહ્યું હતું કે હુમલા દરમિયાન માર્યા ગયેલા નવ લશ્કરી આતંકવાદીઓને “નિશાન-એ-હૈદર” એનાયત કરવો જોઈએ. તમને જણાવી દઈએ કે, “નિશાન-એ-હૈદર” એ યુદ્ધમાં વીરતા માટે પાકિસ્તાનનો સર્વોચ્ચ પુરસ્કાર છે, જે શહીદ થયેલા જવાનો માટે છે.
ન્યાય વિભાગના નિવેદનમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે હુમલા પૂર્ણ થયા પછી, રાણાએ કથિત રીતે હેડલીને કહ્યું હતું કે ભારતીયો તેના લાયક હતા.
૨૬/૧૧ના આતંકવાદી હુમલામાં રાણાની ભૂમિકા અંગે વિગતવાર જણાવતા, યુએસ જસ્ટિસ ડિપાર્ટમેન્ટે શુક્રવારે પોતાના નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે ભારતે આરોપ લગાવ્યો છે કે રાણાએ તેના બાળપણના મિત્ર ડેવિડ કોલમેન હેડલી – એક અમેરિકન નાગરિક જેનું સાચું નામ દાઉદ ગિલાની છે તેને ૨૬/૧૧ના આતંકવાદી હુમલા વિશે માહિતી પૂરી પાડી હતી. લશ્કર-એ-તૈયબાના સંભવિત લક્ષ્યો પર દેખરેખ રાખવા માટે મુંબઈમાં મુક્તપણે મુસાફરી કરી શકે તે માટે એક કપટપૂર્ણ કવર બનાવ્યું હતું.
DoJ ના નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ‘અન્ય બાબતોની સાથે, રાણાએ કથિત રીતે તેમના ઇમિગ્રેશન વ્યવસાયની મુંબઈ શાખા ખોલવા અને હેડલીને ઓફિસના મેનેજર તરીકે નિયુક્ત કરવા સંમતિ આપી હતી, જોકે હેડલીને ઇમિગ્રેશનનો કોઈ અનુભવ નહોતો.’ બે અલગ અલગ પ્રસંગોએ, રાણાએ હેડલીને ભારતીય અધિકારીઓને વિઝા અરજીઓ તૈયાર કરવામાં અને સબમિટ કરવામાં મદદ કરી હતી, જેમાં એવી માહિતી હતી કે જે રાણા જાણતો હતો કે તે ખોટી છે. રાણાએ પોતાના અજાણતા બિઝનેસ પાર્ટનર દ્વારા રાણાના વ્યવસાયની એક શાખા ઓફિસ ખોલવા માટે ભારતીય અધિકારીઓ પાસેથી ઔપચારિક મંજૂરી મેળવવાના હેડલીના પ્રયાસને સમર્થન આપતા દસ્તાવેજો પણ પૂરા પાડ્યા હતા.
તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બે વર્ષથી વધુ સમય દરમિયાન, હેડલી કથિત રીતે શિકાગોમાં રાણાને વારંવાર મળ્યો હતો અને તેને લશ્કર-એ-તોયબા વતી તેની દેખરેખ પ્રવૃત્તિઓ, હેડલીની પ્રવૃત્તિઓ પર લશ્કર-એ-તોયબાની પ્રતિક્રિયાઓ અને મુંબઈ પર હુમલો કરવાની લશ્કર-એ-તોયબાની સંભવિત યોજનાઓ વિશે માહિતી આપી હતી.
ન્યાય વિભાગે રાણાના પ્રત્યાર્પણને “૨૬ થી ૨૯ નવેમ્બર, ૨૦૦૮ દરમિયાન મુંબઈમાં લશ્કર-એ-તૈયબાના દસ આતંકવાદીઓ દ્વારા કરવામાં આવેલા ભયાનક હુમલામાં માર્યા ગયેલા છ અમેરિકનો અને ડઝનબંધ અન્ય પીડિતો માટે ન્યાય મેળવવા તરફનું એક મહત્વપૂર્ણ પગલું” ગણાવ્યું.
ન્યાય વિભાગે જણાવ્યું હતું કે રાણા સામે ભારતની પેન્ડિંગ કાર્યવાહી એ પહેલી કાર્યવાહી નથી જેમાં તેમના પર આતંકવાદના હિંસક કૃત્યો કરવાનું કાવતરું ઘડવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હોય. ૨૦૧૩ માં, રાણાને લશ્કર-એ-તૈયબાને ટેકો આપવા અને ડેનમાર્કના કોપનહેગનમાં લશ્કર-એ-તૈયબા દ્વારા પ્રાયોજિત નિષ્ફળ આતંકવાદી કાવતરાને અંજામ આપવાના કાવતરા બદલ ઇલિનોઇસના ઉત્તરી જિલ્લામાં ટ્રાયલ બાદ ૧૪ વર્ષની જેલની સજા ફટકારવામાં આવી હતી.
પાકિસ્તાની-કેનેડિયન ઉદ્યોગપતિ રાણા એક સમયે પાકિસ્તાન આર્મીના મેડિકલ કોર્પ્સમાં સેવા આપતા હતા. તેના પર આતંકવાદીઓને મહત્વપૂર્ણ લોજિસ્ટિકલ સપોર્ટ પૂરો પાડવાનો આરોપ છે. મુંબઈ હુમલાના ૧૧ મહિના પછી, ઓક્ટોબર ૨૦૦૯માં શિકાગોમાં તેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. ૬૪ વર્ષીય રાણા પર ભારતમાં અનેક આરોપો છે, જેમાં કાવતરું ઘડવું, હત્યા કરવી, આતંકવાદી કૃત્ય કરવાનો સમાવેશ થાય છે, જે ૨૦૦૮માં લશ્કર-એ-તૈયબા (LeT) દ્વારા કરવામાં આવેલા મુંબઈ આતંકવાદી હુમલામાં તેમની કથિત સંડોવણીના કારણે ઉદ્ભવ્યા છે. લશ્કર-એ-તૈયબા એક વિદેશી આતંકવાદી સંગઠન છે.
