બિલના પક્ષમાં 288 મત, 232 સાંસદોએ બિલના વિરુદ્ધ મતદાન કર્યું
વકફ સુધારા બિલ 2024 લોકસભામાં પસાર થઈ ગયું છે. મોડી રાત્રે લોકસભામાં વકફ સુધારા બિલ 2024 પસાર થયુ. આ બિલ પર દિવસભર ચર્ચા ચાલી. આ સમય દરમિયાન વિપક્ષે ભારે હોબાળો મચાવ્યો હતો. વિપક્ષી પાર્ટીઓએ તેને લઘુમતી મુસ્લિમ સમુદાયના ધાર્મિક બાબતોમાં દખલગીરી ગણાવી.આ બિલના પક્ષમાં 288 મત પડ્યા હતા, જ્યારે 232 સાંસદોએ તેની વિરુદ્ધ મતદાન કર્યું હતું. આજે રાજ્યસભામાં વકફ બિલ રજૂ કરવામાં આવ્યું. તમને જણાવી દઈએ કે રાજ્યસભામાં બિલ અંગે ચર્ચા ચાલી રહી છે.
લોકસભામાં બિલ પર ચર્ચા દરમિયાન, JDU, TDP અને LJP (R) સહિત NDA ના તમામ સાથી પક્ષો સંપૂર્ણપણે એક થયા હતા, જ્યારે વિરોધ પક્ષોનો સ્વર થોડો બદલાયો હતો.
વકફ બિલનું નામ બદલીને ‘UMEED’ કરવામાં આવ્યું
કિરેન રિજિજુએ કહ્યું કે વકફ બિલનું નામ બદલીને ‘UMEED’ કરવામાં આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે આ સુધારેલું બિલ ફક્ત એક નવી સવાર જ નહીં લાવશે. આ ઉપરાંત, કરોડો મુસ્લિમોને પણ આનો લાભ મળશે.
અમિત શાહની ચેતવણીઃ બધાએ તેને સ્વીકારવું પડશે.
ગૃહમંત્રી અમિત શાહે તેને સંસદનો કાયદો ગણાવ્યો અને વિપક્ષને ચેતવણી આપતા કહ્યું કે, બધાએ તેને સ્વીકારવું પડશે.
મોદી સરકારનો સ્પષ્ટ સિદ્ધાંત છે
વિપક્ષ વોટ બેંક ઇચ્છે છે, પરંતુ ભારતીય જનતા પાર્ટી અને મોદી સરકારનો સ્પષ્ટ સિદ્ધાંત છે કે અમે વોટ બેંક માટે કોઈ કાયદો નહીં લાવીએ. કાયદો ન્યાય માટે, લોકોના કલ્યાણ માટે છે.
લોકસભાની ચર્ચાના અંતે, લઘુમતી બાબતોના મંત્રી કિરેન રિજિજુએ કહ્યું કે વિપક્ષ વકફ બિલને ગેરબંધારણીય ગણાવી રહ્યું છે, પરંતુ તે ગેરબંધારણીય કેમ છે તેના કારણો આપી શકતા નથી. એટલા માટે મેં આશા છોડી દીધી છે કે તેઓ સમજશે.
રાજ્યસભામાં વકફ બિલ પર ચર્ચા શરૂ
વક્ફ બિલ રજૂ કરતી વખતે કિરેન રિજિજુએ શું કહ્યું?
રાજ્યસભામાં વકફ સુધારા બિલ 2025 પર બોલતા, કેન્દ્રીય મંત્રી કિરેન રિજિજુએ કહ્યું, “આજની તારીખે, 8.72 લાખ વકફ મિલકતો છે. જો 2006 માં સચ્ચર સમિતિએ 4.9 લાખ વકફ મિલકતોમાંથી 12,000 કરોડ રૂપિયાની આવકનો અંદાજ લગાવ્યો હોત, તો તમે કલ્પના કરી શકો છો કે આ મિલકતો હવે કેટલી આવક પેદા કરતી હશે. તેમણે કહ્યું કે, હું કોંગ્રેસ પાર્ટી અને તેના સાથીઓને વકફ સુધારા બિલ 2025 ને સમર્થન આપવા અપીલ કરું છું.”
કિરેન રિજિજુએ કહ્યું કે અહીં એવુ કહેવામાં આવ્યું છે કે અમે જે પગલાં લઈ રહ્યા છીએ તેનાથી મુસ્લિમોને નુકસાન થશે. આ સુધારો ગેરકાયદેસર અને ગેરબંધારણીય છે. દરેક વ્યક્તિને પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરવાનો અધિકાર છે. અમારી ઉપર જે આરોપો લગાવવામાં આવ્યા છે અમે તેને નકારીએ છીએ.
તેમણે કહ્યું કે મુસ્લિમોની ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓમાં કોઈપણ બિન-મુસ્લિમ દખલ કરશે નહીં. વકફ બનાવનાર વ્યક્તિ પણ મુસ્લિમ હશે. પ્રોપર્ટી મેનેજમેન્ટમાં વક્ફ બોર્ડને મજબૂત બનાવવા માટે શું કરી શકાય તે અંગે અમને સૂચનોની જરૂર છે.
કિરેન રિજિજુએ કહ્યું કે જો આપણે બધા સાથે મળીને થોડું કામ કરીએ, તો ત્રણથી ચાર વર્ષમાં કરોડો મુસ્લિમોના જીવનમાં સુધારો થશે. કલમ ૪૦ હેઠળ, જો કોઈ વ્યક્તિ કોઈ મિલકતનો દાવો કરે છે, તો તેને વકફની મિલકત જાહેર કરવામાં આવતી હતી, અમે તેને હટાવી દીધી છે. વપરાશકર્તા દ્વારા વક્ફમાં સમાધાન થયેલા કેસમાં અમે છેડછાડ કરીશું નહીં.
રાધા મોહન દાસ અગ્રવાલે વક્ફની સરખામણી જૂની ફિલ્મો સાથે કરી
ભાજપના રાજ્યસભા સાંસદ ડૉ. રાધા મોહન દાસ અગ્રવાલે વકફ બિલ પર ચર્ચા દરમિયાન વકફ બોર્ડની તુલના જૂની ફિલ્મોના ગુંડાઓ સાથે કરી. તેમણે કહ્યું કે ફિલ્મોની જેમ, જ્યારે પણ ગુંડાઓ કોઈ સ્ત્રી પર હાથ નાખે છે, ત્યારે તે તેમની બની જાય છે. એ જ રીતે, જે પણ જમીન પર તેઓએ હાથ મૂક્યો, તે જમીન તેમની થઈ ગઈ. વક્ફ બાય યુઝર તેમનું સૌથી મોટું હથિયાર હતું. જો કોઈ વ્યક્તિ કોઈની જમીન પર થોડા દિવસો માટે નમાઝ પઢે છે, તો વકફ વાપરનાર દ્વારા તે જમીન વકફ બોર્ડની મિલકત બની જાય છે.
કોંગ્રેસના સાંસદ નાસિર હુસૈને ભાજપ પર પ્રહાર કર્યા
કોંગ્રેસના સાંસદ ડૉ. સૈયદ નસીર હુસૈને જણાવ્યું હતું કે આ બિલ સંપૂર્ણપણે નકલી કથા પર આધારિત છે જેના માટે છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા હતા. આ બિલ ભાજપ માટે ધ્રુવીકરણનું એક સાધન છે. તેઓ કહી રહ્યા છે કે અમે ગરીબોને સશક્તિકરણ આપીશું અને પારદર્શિતા પ્રદાન કરીશું. તમે 10 વર્ષથી સત્તામાં છો, તમે શું કર્યું છે?
અનુરાગ ઠાકુરે ખડગે પર શું આરોપ લગાવ્યો?
બુધવારે વક્ફ સુધારા બિલ પર બોલતા, અનુરાગ ઠાકુરે ખડગે પર કૌભાંડનો આરોપ લગાવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે કર્ણાટકમાં થયેલા કૌભાંડોમાં તેમના રાષ્ટ્રીય પ્રમુખ મલ્લિકાર્જુન ખરેગેનું નામ પણ સામેલ છે. આજે રાજ્યસભામાં અનુરાગ ઠાકુરના આરોપો પર બોલતા, ખડગેએ કહ્યું કે જો એ સાબિત થાય કે તેમની અથવા તેમના પરિવારના કોઈપણ સભ્યની પાસે વકફ બોર્ડની 1 ઇંચ પણ જમીન છે, તો હું મારા પદ (રાજ્યસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા) પરથી રાજીનામું આપીશ.
‘કોઈ હિસાબ-કિતાબ નથી, વક્ફ જે કહે છે તે સાચું છે’
ભાજપના સાંસદ અનુરાગ ઠાકુરે કહ્યું કે વક્ફમાં સુધારો કરવાનો સમય આવી ગયો છે કારણ કે તે જુલમ અને ભ્રષ્ટાચારનો અડ્ડો બની ગયો છે. તેને પૂર્ણ કરવાનો અને સુધારો કરવાનો સમય છે. ભારતને વકફના ભયથી મુક્તિની જરૂર છે કારણ કે કોંગ્રેસના શાસન દરમિયાન બનાવેલા વકફ કાયદાનો અર્થ એ હતો કે કોઈ હિસાબ નહીં, કોઈ ખાતાવહી નહીં, વકફ જે કહે તે સાચું છે.
આ દેશમાં મુઘલ હુકમનામા કામ નહીં કરે.
વકફ બિલ પર ચર્ચા દરમિયાન અનુરાગ ઠાકુરે કહ્યું કે તમારે નક્કી કરવાનું છે કે વકફ સાથે રહેવું કે બાબા સાહેબના બંધારણ સાથે. આ વકફ બિલ એ સ્પષ્ટ સંદેશ છે કે અહીં બાબા સાહેબના બંધારણનું પાલન થશે, મુઘલ હુકમનામાનું નહીં. આ બિલ તુષ્ટિકરણની રાજનીતિને બાળી નાખવા જઈ રહ્યું છે.
વક્ફ બિલ વિરુદ્ધ ડીએમકે સુપ્રીમ કોર્ટ જશે
ડીએમકેએ જાહેરાત કરી છે કે પાર્ટી વક્ફ બિલ સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં જશે. આજે ડીએમકેના સાંસદોએ હાથ પર કાળી પટ્ટી બાંધીને બિલનો વિરોધ કર્યો.
ટ્રમ્પ ટેરિફથી ધ્યાન હટાવવાનો પ્રયાસ કરે છે
કોંગ્રેસના સાંસદ ઇમરાન પ્રતાપગઢીએ કહ્યું કે દેશની સંસદ રાત્રે 2 વાગ્યા સુધી ચાલી રહી હતી અને 1:30 વાગ્યે અમેરિકાએ ટેરિફ લાદી દીધી. દેશ અને ખાસ કરીને ભાજપના મતદારોએ સમજવું જોઈએ કે આ વકફ બિલ લોકોને ટેરિફના મુદ્દાથી દૂર કરવા માટે પૂર્વ-આયોજિત મુદ્દો હતો.
બંધારણને નબળું પાડવાનો પ્રયાસ: કોંગ્રેસ
કોંગ્રેસના નેતા ગૌરવ ગોગોઈએ ભાજપ પર બંધારણને નબળું પાડવા, લઘુમતીઓને બદનામ કરવા અને તેમના અધિકારોથી વંચિત રાખવાના ઉદ્દેશ્યથી આ બિલ લાવવાનો આરોપ લગાવ્યો.
અમે બિલ સામે અમારી લડાઈ ચાલુ રાખીશું.
લોકસભામાં સીએફ સુધારા બિલ પસાર થયા પછી, આઝાદ સમાજ પાર્ટી-કાંશીરામના સાંસદ ચંદ્રશેખર આઝાદે કહ્યું, “…અમે અમારો મુદ્દો રજૂ કર્યો છે. અમે આ બિલ સામે અમારી લડાઈ ચાલુ રાખીશું અને ખેડૂતોના આંદોલન દરમિયાન જેમ રસ્તા પર ઉતર્યા હતા તેમ રસ્તા પર ઉતરીશું…”
જગદંબિકા પાલે અસદુદ્દીન ઓવૈસી પર નિશાન સાધ્યું હતું
વક્ફ બિલ પર રચાયેલી JPCના વડા અને સાંસદ જગદંબિકા પાલે ચર્ચામાં ભાગ લીધો. વકફ સુધારા બિલ પર સંયુક્ત સંસદીય સમિતિના અધ્યક્ષ અને ભાજપના સાંસદ જગદંબિકા પાલે લોકસભામાં ચાલી રહેલી ચર્ચા દરમિયાન કહ્યું કે આ બિલ ચર્ચા પછી લાવવામાં આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે અસદુદ્દીન ઓવૈસી આ બિલને ગેરબંધારણીય કહે છે, પરંતુ તેમણે બિલ ફાડીને ગેરબંધારણીય કૃત્ય કર્યું છે… હું તેમને પૂછવા માંગુ છું કે તેમણે બિલ કેમ ફાડી નાખ્યું?
અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ વકફ બિલનો વિરોધ કર્યો હતો
અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ સંસદમાં વકફ બિલનો વિરોધ કર્યો અને કહ્યું કે આ બિલ કલમ 25 અને 26નું ઉલ્લંઘન છે. વકફ બિલ મુસ્લિમો સાથે અન્યાય છે. તેનો હેતુ મુસ્લિમોને અપમાનિત કરવાનો છે અને હું ગાંધીની જેમ વકફ બિલ ફાડી નાખું છું. આ ગેરબંધારણીય છે.
લોકસભામાં રજૂ કરાયેલા વક્ફ સુધારા બિલ સામે રાજસ્થાનના અનેક જિલ્લાઓમાં મુસ્લિમ સંગઠનોએ વિરોધ પ્રદર્શન કર્યા.
..તો આજે સુધારો લાવવાની જરૂર ન પડી હોતઃ અમિત શાહ
વકફ મિલકતોના સંચાલનમાં મોટા પાયે થતી ગેરરીતિઓની વિગતો આપતા શાહે સ્પષ્ટ કર્યું કે આવી ગેરરીતિ હવે સહન કરવામાં આવશે નહીં. શાહે સમજાવ્યું કે કેવી રીતે 2013ના વકફ કાયદાઓનો દુરુપયોગ કરીને તેમને વધુ કડક બનાવવામાં આવ્યા હતા. જો કોંગ્રેસે 2013 માં તુષ્ટિકરણ ખાતર વકફ કાયદાઓને આટલા કડક ન બનાવ્યા હોત, તો આજે સુધારો લાવવાની જરૂર ન પડી હોત.
સરકાર લઘુમતીઓને નિશાન બનાવી રહી છેઃ કોંગ્રેસ
બિહારના કિશનગંજના કોંગ્રેસના સાંસદ ડૉ. મોહમ્મદ જાવેદે જણાવ્યું હતું કે JPC આ મુદ્દા પર કલમ દ્વારા કલમ પર ચર્ચા કરવામાં નિષ્ફળ ગઈ છે. આ JPC ની 25 બેઠકો યોજાઈ હતી જેમાં ત્રણ હજારથી વધુ લોકોને બોલાવવામાં આવ્યા હતા. આ સરકાર લઘુમતીઓને નિશાન બનાવી રહી છે.
પીએમ મોદીએ લાલુજીનું સ્વપ્ન પૂર્ણ કર્યું: અમિત શાહ
લાલુ યાદવે પોતે તે સમયે કહ્યું હતું કે અમે સરકારની પહેલનું સ્વાગત કરીએ છીએ જેણે આ સુધારા બિલ રજૂ કર્યું છે. હું શાહનવાઝ હુસૈન અને અહીં પોતાના વિચારો રજૂ કરનારા માનનીય સભ્યોના વિચારોને સમર્થન આપું છું. પણ જુઓ કે બધી જમીનો હડપ થઈ ગઈ છે, પછી ભલે તે સરકારી હોય કે બિનસરકારી. વક્ફ બોર્ડમાં કામ કરતા લોકોએ બધી જ મુખ્ય જમીન વેચી દીધી છે. પટનામાં જ, ડાક બંગલાની બધી મિલકતોને એપાર્ટમેન્ટમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવી છે, ઘણી લૂંટફાટ થઈ છે. તેથી, હું ઈચ્છું છું કે ભવિષ્યમાં તમે કડક કાયદા બનાવો અને ચોરોને જેલના સળિયા પાછળ મોકલો. તેમણે (કોંગ્રેસે) લાલુજીની ઇચ્છા પૂરી ન કરી, પણ મોદીજીએ તે પૂરી કરી.
વકફ મિલકત ખાનગી સંસ્થાઓને ૧૦૦ વર્ષ માટે ભાડે આપવામાં આવે છે
૨૦૦૧-૧૨ ની વચ્ચે, ૨ લાખ કરોડ રૂપિયાની વકફ મિલકત ખાનગી સંસ્થાઓને સો વર્ષના લીઝ પર ટ્રાન્સફર કરવામાં આવી હતી. બેંગલુરુમાં હાઈકોર્ટે હસ્તક્ષેપ કરીને 602 એકર જમીન જપ્તી અટકાવવાની ફરજ પડી. આ પૈસા દેશના ગરીબ મુસ્લિમોના છે, તે અમીરોના ચોરી માટે નથી.
મુસ્લિમ સમુદાયના ધાર્મિક અધિકારોમાં કોઈ દખલગીરી નહીં થાય: અમિત શાહ
અમિત શાહે કહ્યું કે કેટલાક લોકો એવી અફવા ફેલાવી રહ્યા છે કે આ કાયદો મુસ્લિમ સમુદાયના ધાર્મિક અધિકારો અને સંપત્તિઓમાં દખલ કરશે. આ સંપૂર્ણપણે ખોટું છે અને માત્ર લઘુમતીઓને ડરાવવાનું કાવતરું છે જેથી તેમનો મત બેંક તરીકે ઉપયોગ કરી શકાય.
વિપક્ષ આ દેશને તોડી નાખશે: અમિત શાહ
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે તમે (વિપક્ષ) આ દેશને તોડી નાખશો… આ ગૃહ દ્વારા, હું દેશના મુસ્લિમોને કહેવા માંગુ છું કે એક પણ બિન-મુસ્લિમ તમારા વકફમાં નહીં આવે. આ કાયદામાં આવી કોઈ જોગવાઈ નથી. પણ વકફ બોર્ડ અને વકફ કાઉન્સિલ શું કરશે? વકફ મિલકતો વેચનારાઓને પકડીને બહાર ફેંકી દેવામાં આવશે, વકફના નામે 100 વર્ષ માટે પોતાની મિલકતો ભાડે રાખનારાઓને પકડી લેવામાં આવશે. વકફની આવક ઘટી રહી છે, જે પૈસામાંથી આપણે લઘુમતીઓ માટે વિકાસ કરવાનો છે અને તેમને આગળ લઈ જવાનો છે, તે પૈસા ચોરી થઈ રહ્યા છે. વક્ફ બોર્ડ અને કાઉન્સિલ તેને પકડી લેશે.
દાનમાં આપેલી મિલકતમાં હસ્તક્ષેપ, આ ગેરસમજ ફેલાવવામાં આવી રહી છે
ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે આ એક મોટી ગેરસમજ છે કે આ કાયદો મુસ્લિમોની ધાર્મિક પ્રથામાં દખલ કરશે અને તેમના દ્વારા દાનમાં આપવામાં આવેલી સંપત્તિમાં દખલ કરશે. લઘુમતીઓમાં તેમની વોટ બેંક માટે ભય પેદા કરવા માટે આ ગેરસમજ ફેલાવવામાં આવી રહી છે.
કોઈ પણ બિન-મુસ્લિમ વક્ફમાં નહીં આવે: અમિત શાહે લોકસભામાં કહ્યું
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે વકફ એક્ટ અને બોર્ડ 1995 માં અમલમાં આવ્યો હતો. બિન-મુસ્લિમોને સમાવવા અંગેની બધી દલીલો વકફમાં દખલગીરી વિશે છે. કોઈ પણ બિન-મુસ્લિમ વક્ફમાં આવશે નહીં. ધાર્મિક સંસ્થાઓનું સંચાલન કરનારાઓમાં કોઈપણ બિન-મુસ્લિમનો સમાવેશ કરવાની કોઈ જોગવાઈ નથી; અમે એવું કરવા માંગતા નથી.
મારા કેબિનેટ સાથી દ્વારા રજૂ કરાયેલા બિલને હું સમર્થન આપું છું: અમિત શાહ
વધુમાં તેમણે કહ્યું કે હું મારા કેબિનેટ સાથી દ્વારા રજૂ કરાયેલા બિલને સમર્થન આપું છું. હું બપોરે ૧૨ વાગ્યાથી ચાલી રહેલી ચર્ચા ધ્યાનથી સાંભળી રહ્યો છું. મને લાગે છે કે ઘણા સભ્યોમાં ઘણી ગેરસમજો છે, પછી ભલે તે વાસ્તવિક હોય કે રાજકીય. વકફ બિલ પર દેશભરમાં ભ્રમ ફેલાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
શ્રીકાંત શિંદેએ અરવિંદ સાવંત પર પ્રહાર કર્યા
શિવસેનાના સાંસદ શ્રીકાંત શિંદેએ કહ્યું કે શિવસેના અને મારા નેતા એકનાથ શિંદે વતી, હું આ બિલને સંપૂર્ણ સમર્થન આપું છું. આ એક ઐતિહાસિક અને મહત્વપૂર્ણ દિવસ છે… પહેલા કલમ 370, પછી ટ્રિપલ તલાક અને CAA… અને હવે ગરીબોના કલ્યાણ માટે આ બિલ આ ગૃહમાં લાવવામાં આવ્યું છે. તેમનું (યુબીટીના અરવિંદ સાવંત) ભાષણ સાંભળીને મને ખૂબ દુઃખ થયું. આ ખૂબ જ આઘાતજનક હતું. હું યુબીટીને એક પ્રશ્ન પૂછવા માંગુ છું, તેમણે પોતાના અંતરાત્માને પૂછવું જોઈએ કે જો બાળાસાહેબ (ઠાકરે) આજે જીવિત હોત તો શું તેઓ પણ આવું જ કહેત? આજે એ સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે UBT કોની વિચારધારાને અનુસરી રહ્યું છે અને આ બિલનો વિરોધ કરી રહ્યું છે. તેમની પાસે પોતાની ભૂલો સુધારવા, પોતાનો ઇતિહાસ ફરીથી લખવા અને પોતાની વિચારધારાને જીવંત રાખવાની સુવર્ણ તક હતી પરંતુ UBT એ તેમની વિચારધારાને પહેલાથી જ કચડી નાખી છે. જો બાળાસાહેબ આજે અહીં હોત અને UBT ની અસંમતિ નોંધ વાંચી હોત, તો તેઓ ખૂબ જ દુઃખી થાત.
અરવિંદ સાવંતે શું કહ્યું?
શિવસેના (યુબીટી) સાંસદ અરવિંદ સાવંતે કહ્યું કે હું અહીં વકફ સુધારા બિલ પર મારો વિચાર રજૂ કરવા આવ્યો છું. હું પણ JPCનો સભ્ય હતો. કમનસીબે, JPCમાં અંત સુધી કોઈ કલમ-દર-કલાક ચર્ચા થઈ ન હતી. બિન-હિતધારકોને પણ JPCમાં બોલાવવામાં આવ્યા હતા. અમને હંમેશા લાગ્યું છે કે તમારા શબ્દો અને કાર્યોમાં ઘણો તફાવત છે. તમે આ બિલ દ્વારા કોઈને પણ ન્યાય આપવા માંગતા નથી. એવું ન માનો કે તમે જે કરી રહ્યા છો તે સાચું છે. મને લાગે છે કે હવે તમે ફક્ત બિહારની ચૂંટણીઓ જોઈ રહ્યા છો.
મુસ્લિમ અને લઘુમતી કલ્યાણ પ્રત્યે અમારી પ્રતિબદ્ધતા
બિલનું સમર્થન કરતા ટીડીપી સાંસદ કૃષ્ણ પ્રસાદ ટેનેટે કહ્યું કે આ બિલને આકાર આપવામાં ટીડીપીની ભૂમિકા મુસ્લિમ અને લઘુમતી કલ્યાણ પ્રત્યેની અમારી પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. અમારા પક્ષની રચના થઈ ત્યારથી લઘુમતીઓના કલ્યાણની ખાતરી કરવી હંમેશા ટોચની પ્રાથમિકતા રહી છે.
લલ્લન સિંહે વિપક્ષ પર પ્રહાર કર્યા
જેડીયુ સાંસદ લલ્લન સિંહે કહ્યું કે આ બિલ મુસ્લિમ વિરોધી નથી. આવી વાર્તા બનાવવાનો પ્રયાસ થઈ રહ્યો છે. તમે મોદીજીને શાપ આપી રહ્યા છો, જો તમને તેમનો ચહેરો પસંદ નથી તો તેમની તરફ જોશો નહીં. તમે 2013 માં કરેલા પાપનો અંત લાવવા અને પારદર્શિતા લાવવા માટે કામ કર્યું છે.
કૈલાશ વિજયવર્ગીય દ્વારા હુમલો
કૈલાશ વિજયવર્ગીયએ કહ્યું કે વિપક્ષ તુષ્ટિકરણની નીતિને કારણે વિરોધ કરી રહ્યો છે. વક્ફ બોર્ડમાં લાખો મુસ્લિમ ભાઈઓના કેસ પેન્ડિંગ છે. વકફ બોર્ડમાં થઈ રહેલા સુધારાથી મુસ્લિમ ભાઈઓને ફાયદો થશે. દેશભરમાં કેટલાક લોકોએ વક્ફ બોર્ડ પર કબજો જમાવી લીધો છે.
હું પણ હિન્દુ છું: કલ્યાણ બેનર્જી
ટીએમસી સંસદીય પક્ષના નેતા કલ્યાણ બેનર્જીએ વક્ફ બિલ પર ચર્ચા દરમિયાન કહ્યું કે તે બંધારણની વિરુદ્ધ છે. તેમણે કહ્યું કે હું પણ હિન્દુ છું. હું મંદિરમાં દાન આપીશ, હું બૌદ્ધ મઠમાં દાન આપીશ. હું મસ્જિદને દાન આપીશ, હું ચર્ચને દાન આપીશ. તમે કોઈને કેવી રીતે નિયંત્રિત કરી શકો છો?
અખિલેશ યાદવનો હુમલો, અમિત શાહે આપ્યો યોગ્ય જવાબ
સપાના વડા અખિલેશ યાદવે ચર્ચામાં ભાગ લીધો. અખિલેશે વક્ફ બિલ પર સરકાર પર કટાક્ષ કર્યો. તેમણે કહ્યું કે હું જોઈ રહ્યો છું કે ભૂતપૂર્વ કોંગ્રેસી લોકો વધુ બોલી રહ્યા છે. ભાજપનું નિશાન વકફ બોર્ડની જમીન છે. ભાજપ ધ્રુવીકરણ કરવા માંગે છે. આ બધું વોટ બેંક માટે થઈ રહ્યું છે. અખિલેશ યાદવે કહ્યું કે ભારતીય જનતા પાર્ટીની અંદર એક સ્પર્ધા ચાલી રહી છે. સૌથી ખરાબ હિન્દુ કોણ છે? ભાજપનો અધ્યક્ષ કોણ હશે તે પાર્ટી નક્કી કરી શકતી નથી. અખિલેશનું નિવેદન સાંભળીને અમિત શાહ ઉભા થયા અને યોગ્ય જવાબ આપ્યો. અમિત શાહે કહ્યું કે અખિલેશજી, આ પાંચ લોકોની પાર્ટી નથી. આ કરોડો લોકોની પાર્ટી છે, તેથી રાષ્ટ્રપતિની પસંદગી લોકશાહી રીતે થાય છે. અમિત શાહ અહીં જ અટક્યા નહીં. તેમણે કહ્યું, જાઓ, તમે 25 વર્ષ સુધી સપાના પ્રમુખ રહેશો.
વકફ કોઈ ધાર્મિક સંસ્થા નથી: રવિશંકર પ્રસાદ
ભાજપના સાંસદ રવિશંકર પ્રસાદે કહ્યું કે વકફ બિલ ગેરબંધારણીય નથી. વકફ કોઈ ધાર્મિક સંસ્થા નથી. ભાજપના સાંસદે પૂછ્યું કે વકફની જમીન પર કેટલી શાળાઓ, કોલેજો અને હોસ્પિટલો બનેલી છે. કેટલા ગરીબ મુસ્લિમો અને મહિલાઓને જમીન આપવામાં આવી.
JPCમાં એક પણ સુધારો સ્વીકારાયો નથી: કોંગ્રેસ
ગૌરવ ગોગોઈએ કહ્યું કે જેપીસીમાં વિપક્ષનો એક પણ સુધારો સ્વીકારવામાં આવ્યો નથી. મેં એવી કોઈ JPC જોઈ નથી જ્યાં એક પણ કલમ પર ચર્ચા ન થઈ હોય. આ સુધારા બિલ દ્વારા તમે દેશને શું સંદેશ આપવા માંગો છો? તમે તે સમુદાયની છબી ખરાબ કરવા માંગો છો જેમાં લગભગ બે લાખ ઉલેમાઓ શહીદ થયા હતા.
ભારતીય સમાજને વિભાજીત કરવાનો ઇરાદો: કોંગ્રેસ
કોંગ્રેસના સાંસદ ગૌરવ ગોગોઈએ ભાજપને પૂછ્યું કે તેઓ જણાવે કે તેમની પાર્ટીમાં કેટલા લઘુમતી સાંસદો છે. આજે દેશમાં લઘુમતીઓની હાલત એવી થઈ ગઈ છે કે સરકારે ધર્મનું પ્રમાણપત્ર આપવું પડશે. સનાતન સાત હજાર વર્ષ જૂનું છે અને આ દેશ તેના કરતા પણ જૂનો છે જ્યાં આપણે બધા ધર્મોનો આદર કરીએ છીએ. તેમણે કહ્યું કે કેન્દ્રીય મંત્રી રિજિજુએ યુપીએ સરકાર અંગે ગૃહમાં જે કંઈ કહ્યું તે એકદમ જુઠ્ઠાણું છે. ગોગોઈએ માંગ કરી કે સરકાર તે સાબિત કરે. ગૌરવ ગોગોઈએ આ બિલને બંધારણના મૂળભૂત માળખા પર હુમલો ગણાવ્યો અને કહ્યું કે તેમનું આખું ભાષણ આપણા સંઘીય માળખા પર હુમલો હતું.
કેન્દ્રીય મંત્રીએ WAQF બોર્ડ બિલ પર વાત કરી
આઝાદી પછી, વકફ એક્ટ સૌપ્રથમ 1954 માં બનાવવામાં આવ્યો હતો, પછી ઘણા સુધારાઓ પછી, 1995 માં વકફ એક્ટ બનાવવામાં આવ્યો હતો, તે સમયે કોઈએ કહ્યું ન હતું કે તે ગેરબંધારણીય છે, આજે જ્યારે આપણે તે જ બિલમાં સુધારો કરીને લાવી રહ્યા છીએ, ત્યારે તમે કહી રહ્યા છો કે તે ગેરબંધારણીય છે. જો તમારું હૃદય સાચું હોત તો તમે બિલ પર તર્ક અને ચર્ચા કરી હોત. તમે બધું બાજુ પર મૂકીને અને એવી વાતનો ઉલ્લેખ કરીને લોકોને ગેરમાર્ગે દોરી રહ્યા છો જેનો કોઈ સંબંધ નથી.
કિરેન રિજિજુ લોકસભામાં WAQF બોર્ડ બિલ પર બોલતા કહ્યું
રિજિજુએ કહ્યું કે વકફ સુધારા બિલમાં કોઈપણ ધાર્મિક સ્થળ કે મસ્જિદના સંચાલનમાં કોઈપણ પ્રકારની દખલગીરી માટે કોઈ જોગવાઈ નથી, તે ફક્ત મિલકત વ્યવસ્થાપનનો મુદ્દો છે.
વક્ફનો સંસદ પર પણ દાવો હતો: રિજિજુ
લોકસભામાં હોબાળા વચ્ચે, કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે વક્ફે સંસદમાં તે જગ્યા પર પણ દાવો કર્યો હતો જ્યાં અમે બેઠા હતા. જો મોદી સરકાર ન હોત તો આ વકફ મિલકત હોત.
કોઈ બિલને આટલી બધી અરજીઓ મળી નથી: કિરેન રિજિજુ
કેન્દ્રીય મંત્રી કિરેન રિજિજુએ બિલ રજૂ કર્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે આટલી બધી અરજીઓ બીજા કોઈ બિલ માટે આવી નથી. ૨૮૪ પ્રતિનિધિમંડળોએ વિવિધ સમિતિઓ સમક્ષ પોતાના મંતવ્યો રજૂ કર્યા. ઘણા રાજ્યોના વક્ફ બોર્ડે પોતાના મંતવ્યો રજૂ કર્યા.
અમિત શાહે કોંગ્રેસને જવાબ આપ્યો
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે સંસદીય સમિતિના સૂચન બાદ કેબિનેટે તેને સ્વીકાર્યું. કિરેન રિજિજુ આને સુધારા તરીકે લાવ્યા છે. અમારી સમિતિ કોંગ્રેસ જેવી નથી.
કોંગ્રેસનો હોબાળો
કોંગ્રેસના સાંસદ કેસી વેણુગોપાલે કહ્યું કે તમે જે પ્રકારનું બિલ ગૃહમાં લાવી રહ્યા છો, તેમાં ઓછામાં ઓછા સભ્યોને સુધારા કરવાનો અધિકાર હોવો જોઈએ. તમે બળજબરીથી કાયદો લાદી રહ્યા છો.
આખા દેશની નજર સંસદ પર છે: ચંદ્રશેખર આઝાદ
આઝાદ સમાજ પાર્ટીના પ્રમુખ અને સાંસદ ચંદ્રશેખર આઝાદે વક્ફ સુધારા બિલ પર કહ્યું કે દેશના નબળા વર્ગ જોઈ રહ્યા છે કે તેમની સાથે કોણ ઉભું છે અને કોણ તેમની પાસેથી રાજકીય લાભ ઇચ્છે છે. આજે આખા દેશનું ધ્યાન સંસદ તરફ છે.
જો WAQF બોર્ડ બિલ પસાર થશે, તો અમે વિરોધ કરીશું: AIMPLB
ઓલ ઈન્ડિયા મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડે એમ પણ કહ્યું કે જો આ બિલ સંસદમાં પસાર થશે તો અમે તેની સામે દેશવ્યાપી આંદોલન શરૂ કરીશું. આપણે ચૂપ નહીં બેસીએ.
વકફ બોર્ડ પર JPC એક છેતરપિંડી: AIMPLB
વકફ સુધારા બિલ પર, ઓલ ઈન્ડિયા મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડે કહ્યું કે જેપીસી દ્વારા મંજૂર કરાયેલા સુધારાઓએ મામલો વધુ જટિલ બનાવ્યો છે. જેપીસી કેસ એક બનાવટી અને છેતરપિંડી છે.
WAQF બોર્ડ બિલના સમર્થનમાં મુસ્લિમ મહિલાઓનો વિરોધ
દિલ્હીમાં મુસ્લિમ મહિલાઓએ વક્ફ સુધારા બિલના સમર્થનમાં પ્રદર્શન કર્યું. મહિલાઓના હાથમાં પોસ્ટર છે. તેમાં લખ્યું છે કે વકફ મિલકતની આવક તેના હકદાર માલિક સુધી પહોંચાડવા બદલ મોદીજીનો આભાર.
સરકાર લોકોના હિતમાં નિર્ણયો લે છે
રાષ્ટ્રીય લોકદળના સાંસદ ડૉ. રાજકુમાર સાંગવાન કહે છે કે અમે NDAનો ભાગ છીએ અને બધાએ JPCમાં પોતાના વિચારો રજૂ કર્યા છે અને બિલ આજે રજૂ કરવામાં આવશે. સરકાર લોકોના હિતમાં નિર્ણયો લે છે.
મોટા મકાનમાલિક બિલ વિરુદ્ધ
કેન્દ્રીય મંત્રી જ્યોર્જ કુરિયને આ બિલને પારદર્શક ગણાવ્યું. તેમણે કહ્યું કે તે ખૂબ જ પારદર્શક છે કારણ કે તે જમીન અને મિલકત સાથે સંબંધિત છે. બધા સમુદાયો આ સુધારા બિલને સમર્થન આપે છે. આપણે જોઈ શકીએ છીએ કે ગરીબ મુસ્લિમો અને મધ્યમ વર્ગ પણ આ બિલને સમર્થન આપે છે. ફક્ત મોટા મકાનમાલિકો જ આ બિલનો વિરોધ કરી રહ્યા છે.
સરકાર અને RSSના ઇરાદા સારા નથીઃ સપા સાંસદ અવધેશ પ્રસાદ
સપા સાંસદ અવધેશ પ્રસાદ કહે છે કે વકફ મિલકતો પર સરકાર અને આરએસએસના ઇરાદા યોગ્ય નથી. તેઓ તેમને છીનવી લેવા માંગે છે. સમાજવાદી પાર્ટી આ બિલનો વિરોધ કરે છે.
સરકારે ધર્મમાં દખલ ન કરવી જોઈએ
પંજાબના કોંગ્રેસના સાંસદ ગુરજીત સિંહ ઔજલા કહે છે કે સરકાર લોકશાહીની વિરુદ્ધ જઈ રહી છે. દરેક ધર્મની પોતાની વ્યવસ્થા હોય છે. સરકારે આમાં દખલ ન કરવી જોઈએ. આ અંગે અમારું વલણ સ્પષ્ટ છે.
રામ ગોપાલે કહ્યું- સરકાર પાસે બહુમતી છે
સપા સાંસદ રામ ગોપાલ યાદવે વક્ફ સુધારા બિલને ગેરબંધારણીય અને સરમુખત્યારશાહી ગણાવ્યું. તેમણે કહ્યું કે અમારી પાર્ટી શરૂઆતથી જ આ બિલનો વિરોધ કરી રહી છે. વધુમાં કહ્યું કે તેઓ (સરકાર) બહુમતીમાં છે અને તેઓ તેને ગમે તે રીતે પસાર કરાવી દેશે. પણ આપણે એવી ચર્ચા ઇચ્છીએ છીએ કે દેશને ખબર પડે કે તેઓ શું કરી રહ્યા છે?
ગૌરવ ગોગોઈએ કહ્યું – દેશમાં શાંતિ ખલેલ પહોંચશે
કોંગ્રેસના સાંસદ સુખદેવ સિંહ કહે છે કે આ (વક્ફ સુધારા બિલ) સુધારાના નામે દુષ્ટ છે. આ બદલાની ભાવનાથી કરવામાં આવી રહ્યું છે. બીજી તરફ, ગૌરવ ગોગોઈએ કહ્યું કે JPCમાં કોઈ કલમ દ્વારા કલમ ચર્ચા થઈ નથી. પહેલા દિવસથી જ સરકારનું વલણ એવા કાયદા લાવવાનું રહ્યું છે જે બંધારણ અને લઘુમતીઓની વિરુદ્ધ હોય. આનાથી દેશમાં શાંતિ ખલેલ પહોંચશે.
પીએમ મોદી તરફથી આ સૌથી મોટી ઈદ ભેટ છે
ભાજપના નેતા મોહસીન રઝાએ કહ્યું કે દેશના તમામ પછાત મુસ્લિમ ભાઈઓ અને બહેનો વતી, હું આ વક્ફ સુધારા બિલ 2024 માટે વડાપ્રધાન મોદીનો આભાર માનું છું. પછાત અને અત્યંત પછાત મુસ્લિમો માટે પીએમ મોદી તરફથી આ સૌથી મોટી ઈદ ભેટ હશે.
આપણો દેશ ધર્મનિરપેક્ષ છે
પંજાબના કોંગ્રેસના સાંસદ સુખજિંદર સિંહ રંધાવાએ કહ્યું કે આપણો દેશ એક ધર્મનિરપેક્ષ દેશ છે. કોઈ પણ ચોક્કસ સમુદાયને એવું ન લાગવું જોઈએ કે તેમની સાથે અન્યાય થઈ રહ્યો છે. જે સિસ્ટમ હતી, તે એવી જ રહેવી જોઈએ.
મહેનત રંગ લાવી
વકફ સુધારા બિલ 2024 પર JPC સમિતિના અધ્યક્ષ જગદંબિકા પાલે જણાવ્યું હતું કે સખત મહેનત રંગ લાવી છે. આ ચોક્કસપણે એક ઐતિહાસિક દિવસ છે. આજે, આ બિલ પસાર થવાથી, દેશના ગરીબ, પસમાંડા અને સામાન્ય મુસ્લિમોને તેનો લાભ મળશે.
અમે ચર્ચા કરવા તૈયાર છીએ
જેપીસી સભ્ય અને કોંગ્રેસના સાંસદ ઇમરાન મસૂદે કહ્યું કે અમે ચર્ચા માટે તૈયાર છીએ. પણ હું તમને સત્ય કહેવા માંગુ છું. સરકાર વારંવાર કહી રહી છે કે મુસ્લિમોનું કંઈ થશે નહીં, પરંતુ તેમણે એવી જોગવાઈ કરી છે કે કોઈપણ મિલકત જે સરકારી મિલકત છે, જેમાં સરકારનો હિસ્સો છે, તે વિવાદિત છે, તે મિલકતને વકફ ગણવામાં આવશે નહીં જ્યાં સુધી તેની તપાસ નામાંકિત અધિકારી દ્વારા કરવામાં ન આવે. વિવાદિત મિલકત હવે વકફ રહેશે નહીં.
વિપક્ષના સુધારા લાગુ કરવામાં આવ્યા ન હતા
કોંગ્રેસના નેતા અતુલ લોંધેએ જણાવ્યું હતું કે વકફ બિલ પર જેપીસીમાં વિપક્ષ દ્વારા સૂચવવામાં આવેલા સુધારા લાગુ કરવામાં આવ્યા નથી. જ્યારે આ બિલ સંસદમાં કેબિનેટ સમક્ષ મૂકવામાં આવ્યું હતું, ત્યારે વિપક્ષના સુધારાનો તેમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો ન હતો. હોબાળા પછી, એવું બહાર આવ્યું કે 44 સુધારાઓમાંથી 14 મંજૂર કરવામાં આવ્યા હતા. તેઓ (સરકાર) JPCમાં કલમ-દર-કલમ ચર્ચા ઇચ્છતા નથી. ૩૧ સભ્યોની જેપીસીમાં ૨૧ સભ્યો એનડીએના છે અને ૧૦ સભ્યો વિપક્ષના છે.
આજનો દિવસ ઐતિહાસિક છે
ભાજપના સાંસદ વીડી શર્માએ કહ્યું કે આજનો દિવસ ઐતિહાસિક છે. આ કાયદામાં એવી જોગવાઈ છે કે વકફ મિલકતોમાંથી થતી આવકનો ઉપયોગ મુસ્લિમ ભાઈ-બહેનોના કલ્યાણ, તેમના શિક્ષણ, તેમના સ્વાસ્થ્ય માટે કરવામાં આવશે.
