મેળાનું કામ પૂરું થઈ ગયું હોવા છતાં, હજુ ઘણું વહીવટી કામ બાકી છે, કાર્ય પૂર્ણ થવાની સાથે જિલ્લાની પૂર્ણાહુતિની સૂચના જારી કરવામાં આવશે.
પ્રયાગરાજમાં આયોજિત મહાકુંભ 26 ફેબ્રુઆરીના રોજ મહાશિવરાત્રીના અમૃત સ્નાન સાથે સમાપ્ત થયો છે, પરંતુ ઉત્તર પ્રદેશનો 76મો જિલ્લો મહાકુંભ મેળો હજુ પણ અસ્તિત્વમાં છે. પ્રયાગરાજ જ્યાં ૬૬ કરોડથી વધુ શ્રદ્ધાળુઓએ સંગમ નદીના કિનારે સ્નાન કર્યું હતું તે એક અલગ જિલ્લો છે, જેને સરકારે મહાકુંભના આયોજન પહેલા જાહેર કર્યો હતો.
યુપી સરકારે બે વર્ષ પહેલા મહાકુંભની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી હતી. પરંતુ ૧૩ જાન્યુઆરીથી શરૂ થનારા મહાકુંભ મેળા માટે ૧ ડિસેમ્બર, ૨૦૨૪ ના રોજ મહાકુંભ જિલ્લો અસ્તિત્વમાં આવ્યો. પ્રયાગરાજના ડીએમએ દરેક કુંભ દરમિયાન 4 મહિના માટે આ કુંભ જિલ્લો બનાવવાનો આદેશ જારી કર્યો હતો. તેમાં પ્રયાગરાજના પરેડ વિસ્તારથી લઈને પ્રયાગરાજ જિલ્લાના 4 તાલુકાઓ સદર, સોરાઓં, ફુલપુર અને કરચણાના 67 ગામોનો સમાવેશ થાય છે અને તેને મહાકુંભ જિલ્લો તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો છે.
જ્યારે મહા કુંભ મેળાને જિલ્લો જાહેર કરવામાં આવ્યો ત્યારે સરકારે દર વખતની જેમ જિલ્લામાં ડીએમ, એસડીએમ, એસપી, એડિશનલ એસપી નિમણુક કર્યા. આ વખતે વિજય કિરણ આનંદને કુંભ મેળાના ડીએમ અને રાજેશ દ્વિવેદીને મહાકુંભ મેળાના એસએસપી બનાવવામાં આવ્યા છે. તે જ સમયે, મહાકુંભ મેળા જિલ્લામાં ત્રણ એડીએમ, 28 એસડીએમ, એક તહસીલદાર અને 24 નવા તહસીલદારોને પણ તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા. પોલીસિંગ માટે, આ જિલ્લામાં 56 પોલીસ સ્ટેશન, 155 પોલીસ ચોકી, એક સાયબર સેલ પોલીસ સ્ટેશન, એક મહિલા પોલીસ સ્ટેશન અને ત્રણ જળ પોલીસ સ્ટેશનની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
સમગ્ર દેશ અને દુનિયામાં ઉત્તર પ્રદેશ કદાચ એકમાત્ર એવું રાજ્ય છે જ્યાં મેળાનું આયોજન કરવા માટે એક જિલ્લો બનાવવામાં આવ્યો છે અને તે પણ ફક્ત તે મેળાના સમયગાળા માટે. જોકે, 1 ડિસેમ્બર 2024 ના રોજ જારી કરાયેલ મહાકુંભ મેળા જિલ્લાના નોટિફિકેશનમાં જિલ્લાની પૂર્ણાહુતિની તારીખનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો ન હતો, પરંતુ મહાકુંભ મેળાના ડીએમ વિજય કિરણ આનંદ કહે છે કે મેળાનું કામ પૂરું થઈ ગયું હોવા છતાં, હજુ ઘણું વહીવટી કામ બાકી છે, આવી સ્થિતિમાં, મહાકુંભ મેળા જિલ્લાના પૂર્ણાહુતિની સૂચનાની તારીખ જાહેર કરવામાં આવી નથી, કાર્ય પૂર્ણ થવાની સાથે, જિલ્લાની પૂર્ણાહુતિની સૂચના પણ જારી કરવામાં આવશે.
મહાશિવરાત્રીનું છેલ્લું અમૃત સ્નાન 26 ફેબ્રુઆરીએ યોજાયું હતું અને કુંભ મેળાનું સત્તાવાર રીતે મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથ દ્વારા 27 ફેબ્રુઆરીએ સમાપન કરવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ મેળો પૂરો થયા પછી, ગંગા, યમુના અને સંગમ કિનારાના જે વિસ્તારમાં 66 કરોડથી વધુ લોકોએ મુલાકાત લીધી હતી અને જ્યાં દેશભરના સંન્યાસીઓ અને સંતો અને નાગા સાધુઓ ભેગા થયા હતા, ત્યાં બાંધવામાં આવેલા કામચલાઉ બાંધકામોને દૂર કરવાનું કામ હવે શરૂ થઈ ગયું છે.
આ સાથે, ટેન્ટ સિટીમાંથી સામગ્રી પણ પરત કરવી પડશે. માલસામાનનો મેળ કરાવવાનો હોય છે, હિસાબ કરાવવાનો હોય છે, સરકારીથી માંડીને ખાનગી સંસ્થાનોમાં બિલ બનાવવાના હોય છે અને પેમેન્ટ કરવાના હોય છે, જેમાં આખો માર્ચનો સમય લાગી શકે છે. આમ, મહાકુંભ પૂર્ણ થઈ ગયો હોવા છતાં, મહાકુંભ મેળા જિલ્લો માર્ચ મહિના સુધી અસ્તિત્વમાં રહેશે.
કુંભમાં તૈનાત પોલીસ દળનું કામ પણ પૂર્ણ થઈ ગયું છે, કારણ કે લગભગ 80 ટકા પોલીસ દળ પરત ફર્યુ છે. પરંતુ બાકીના 20 ટકા દળને 6 માર્ચ પછી ક્રમિક રીતે તેમની મૂળ જગ્યા પર મોકલવામાં આવશે.
