ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની ગાઝા યોજના મધ્ય પૂર્વમાં નવા યુદ્ધને જન્મ આપી શકે છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ગાઝાના લોકોને જોર્ડન અને ઇજિપ્ત મોકલવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. જેનો જોર્ડને સખત વિરોધ કર્યો છે. જોર્ડને આવી સ્થિતિમાં ઇઝરાયલ સામે યુદ્ધ શરૂ કરવાની ચેતવણી પણ આપી દીધી છે.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનો ‘ગાઝા પ્રસ્તાવ’ મધ્ય પૂર્વને નવા યુદ્ધમાં ધકેલી શકે છે. જોર્ડને સ્પષ્ટપણે ધમકી આપી છે કે જો લોકોને ગાઝામાંથી હાંકી કાઢવામાં આવશે તો તે સહન કરશે નહીં. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ગાઝામાંથી લગભગ 23 લાખ પેલેસ્ટિનિયનોને દૂર કરીને પુનર્નિર્માણનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. ઇઝરાયલે આ યોજનાને અમલમાં મૂકવા માટે એક ડ્રાફ્ટ પણ તૈયાર કર્યો છે. આરબ દેશોએ ટ્રમ્પના પ્રસ્તાવને સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢ્યો છે. આરબ દેશોનું કહેવું છે કે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનો પ્રસ્તાવ ગાઝામાં વંશીય સફાઇનો માર્ગ મોકળો કરી શકે છે. ત્યારે, જોર્ડને પણ ઇઝરાયલ સામે યુદ્ધ લડવાની ચેતવણી આપી છે. મિડલ ઇસ્ટ આઈએ અમ્માન અને ઇઝરાયલના સૂત્રોને ટાંકીને અહેવાલ આપ્યો છે કે જો વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ ગાઝામાંથી પેલેસ્ટિનિયનોને બળજબરીથી બહાર કાઢવાનો પ્રયાસ કરશે તો જોર્ડન ઇઝરાયલ સામે યુદ્ધની ઘોષણા કરવા તૈયાર છે.
જોર્ડનની ચેતવણી એવા સમયે આવી છે જ્યારે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ગાઝાના પુનર્નિર્માણ માટે પેલેસ્ટિનિયનોને હાંકી કાઢવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. જેનાથી આરબ દેશો ગુસ્સે ભરાયા છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ગાઝા પર અમેરિકાના કબજાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. તેમણે વિસ્થાપિત લોકોને ઇજિપ્ત અને જોર્ડન મોકલવાની વાત કરી હતી. તેમણે દાવો કર્યો કે “દરેકને તેમની યોજના ગમે છે”. ઇજિપ્ત અને જોર્ડન બંનેએ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના પ્રસ્તાવને સ્પષ્ટપણે નકારી કાઢ્યો છે અને ભાવિ પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યના નિર્માણ માટે તેમના સમર્થનનો પુનરોચ્ચાર કર્યો છે.
શું જોર્ડન ઇઝરાયલ પર હુમલો કરશે?
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની જાહેરાત બાદ જોર્ડનના વિદેશ પ્રધાન અયમાન સફાદીની જોરદાર ટિપ્પણીઓ સૂચવે છે કે જો વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ ગાઝાની વસ્તીને બળજબરીથી હાંકી કાઢશે તો અમ્માન ઇઝરાયલ સામે કડક વલણ અપનાવશે. પરંતુ પ્રશ્નો ઉભા થઈ રહ્યા છે કે શું જોર્ડન ખરેખર ઇઝરાયલ સામે યુદ્ધ કરશે? ઘણા મીડિયા અહેવાલો, ખાસ કરીને આરબ દેશોના, દાવો કરે છે કે જોર્ડનના વિદેશ પ્રધાનને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું છે કે “જો જોર્ડનમાં પેલેસ્ટિનિયનોને બળજબરીથી વિસ્થાપિત કરવાનો કોઈ પ્રયાસ કરવામાં આવશે, તો અમે અમારી બધી શક્તિથી તેનો સામનો કરીશું.” તેમણે કહ્યું કે આ જોર્ડન સામે યુદ્ધની ઘોષણા છે, અને અમે તેનો જવાબ આપીશું.
ધ ન્યૂ આરબના અહેવાલ મુજબ, જોર્ડન-પેલેસ્ટાઇન બાબતોના અગ્રણી નિષ્ણાત લામિસ એન્ડોનીએ જણાવ્યું હતું કે સફાદીની ટિપ્પણીઓ પરિસ્થિતિની ગંભીરતા દર્શાવે છે. તેમણે કહ્યું કે સફાદીનો મતલબ એ હતો કે આ જોર્ડન માટે ‘લાલ રેખા’ હતી. તેનો ડર યુદ્ધ ફાટી નીકળવાનો છે. જોર્ડનના લોકો ગાઝા શરણાર્થીઓના ધસારોથી ડરે છે, જેના કારણે ભવિષ્ય અંગે તેમની ચિંતાઓમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. તેથી, જોર્ડન અમેરિકા અને ઇઝરાયલને સ્પષ્ટ સંદેશ આપી રહ્યું છે કે તેમણે આવા પ્રયાસો ન કરવા જોઈએ. લેમિસ એન્ડોની માને છે કે જોર્ડન યુદ્ધમાં જવા માંગતું નથી, પરંતુ તેનો ઉદ્દેશ્ય યુદ્ધ અટકાવવાનો છે. તેમણે કહ્યું કે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનો પ્રસ્તાવ જોર્ડન અને હાશેમી સિંહાસનના અસ્તિત્વ માટે વ્યૂહાત્મક ખતરો છે અને તેથી જ તેમણે કહ્યું કે તેઓ યુદ્ધમાં જશે.
શું જોર્ડન ઇઝરાયલ સામે યુદ્ધ જાહેર કરશે?
જોર્ડનના વિદેશ મંત્રી સફાદીની આ ટિપ્પણી ગાઝા પટ્ટીમાં છેલ્લા દોઢ વર્ષથી ચાલી રહેલા ક્રૂર યુદ્ધ પછી આવી છે. આ યુદ્ધે ગાઝાની લગભગ આખી વસ્તીને શરણાર્થી છાવણીઓમાં ધકેલી દીધી છે. ગાઝા પટ્ટીમાં 47 હજારથી વધુ લોકો માર્યા ગયા છે. ગાઝાની લગભગ 23 લાખ વસ્તી તબાહ થઈ ગઈ છે. લાખો લોકોને તેમના ઘર છોડવાની ફરજ પડી હતી. સફાદીએ તાજેતરના એક ઇન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે ઇઝરાયલ સતત લોકોને વિસ્થાપિત કરી રહ્યું છે અને તેમને જોર્ડન મોકલવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. અને જોર્ડન કોઈપણ સંજોગોમાં આવી પરિસ્થિતિઓને સહન કરશે નહીં.
સફાદીએ કહ્યું છે કે પેલેસ્ટિનિયનોના સ્થાનાંતરણનો અર્થ એ છે કે તેઓ ગાઝાના સંકટને જોર્ડન મોકલી રહ્યા છે. ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં તેમણે આવી જ ચેતવણી આપી હતી. તેમણે સ્પષ્ટપણે કહ્યું કે પેલેસ્ટિનિયનોને જોર્ડન ખસેડવાનો અર્થ યુદ્ધની ઘોષણા કરવાનો છે. આરબ દેશોના મીડિયા અહેવાલોમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે જો વિસ્થાપિત લોકોને મોકલવાની પ્રક્રિયા શરૂ થશે, તો જોર્ડન તેની સરહદો સીલ કરી દેશે. જોર્ડને તેને વંશીય સફાઇ ગણાવી છે. આ બધા વચ્ચે, પેલેસ્ટિનિયન ઓથોરિટીના પ્રમુખ મહમૂદ અબ્બાસે અમ્માનમાં જોર્ડનના રાજા અબ્દુલ્લાને મળ્યા છે. જ્યાં તેમણે “બે-રાજ્ય ઉકેલ” અને શાંતિ સમાધાન પર ભાર મૂક્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે જોર્ડનની લગભગ 1 કરોડ 10 લાખની વસ્તીમાં, મોટી વસ્તી પેલેસ્ટિનિયનોની છે. ૧૯૪૮માં નકબા દરમિયાન ઇઝરાયલની સ્થાપના થઈ ત્યારથી પેલેસ્ટિનિયનોએ મોટી સંખ્યામાં જોર્ડનમાં આશ્રય લીધો છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રના ડેટા અનુસાર, જોર્ડનમાં લગભગ 2.2 મિલિયન પેલેસ્ટિનિયનો રહે છે.
