ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે પાકિસ્તાનને આપવામાં આવતી સહાયની સમીક્ષા કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. તેથી, સમીક્ષા ન થાય ત્યાં સુધી આ પ્રતિબંધ યથાવત રહેશે.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે યુએસ રાષ્ટ્રપતિ તરીકે કાર્યભાર સંભાળતાની સાથે જ પાકિસ્તાનને ઝટકો લાગ્યો છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા જારી કરાયેલા એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડર બાદ, પાકિસ્તાનને આપવામાં આવતી તમામ વિદેશી સહાય પર કામચલાઉ પ્રતિબંધ લગાવવામાં આવ્યો છે. આ સાથે, પાકિસ્તાનને આપવામાં આવતી સહાયનું પુનર્મૂલ્યાંકન કરવાનો આદેશ પણ જારી કરવામાં આવ્યો છે. આ કારણે, પાકિસ્તાનમાં ચાલી રહેલા ઘણા મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ્સ બંધ થઈ ગયા છે.
એક મીડિયા રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે પાકિસ્તાનને આપવામાં આવતી સહાયની સમીક્ષા કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. તેથી, સમીક્ષા ન થાય ત્યાં સુધી આ પ્રતિબંધ યથાવત રહેશે. આ પગલાને કારણે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ એજન્સી ફોર ઇન્ટરનેશનલ ડેવલપમેન્ટ (USAID) દ્વારા પાકિસ્તાનમાં ચલાવવામાં આવતા પ્રોજેક્ટ્સ અટકી ગયા છે. આ ઉપરાંત, એમ્બેસેડર્સ ફંડ ફોર કલ્ચરલ પ્રિઝર્વેશન દ્વારા ચલાવવામાં આવતા પ્રોજેક્ટ્સ પણ અટકી ગયા છે.
આ હેઠળ, પાકિસ્તાનમાં ઐતિહાસિક સ્મારકોના સંરક્ષણનું કાર્ય ચાલી રહ્યું હતું. જિયો ન્યૂઝના અહેવાલ મુજબ, આ ભંડોળ પાકિસ્તાનમાં ઐતિહાસિક સ્મારકોના સંરક્ષણ અને જાળવણી માટે કામ કરે છે. કરાચીમાં યુએસ કોન્સ્યુલેટે પણ આ માહિતી આપી છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર પાકિસ્તાનને મળતી સહાયની સમીક્ષા કરી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, સમીક્ષા થાય ત્યાં સુધી સહાય બંધ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ નિર્ણય પછી તરત જ, પાકિસ્તાનમાં યુએસ સહાયથી ચાલતા ઉર્જા ક્ષેત્રના 5 પ્રોજેક્ટ બંધ કરી દેવામાં આવ્યા છે. આ પ્રોજેક્ટ્સમાંથી એક પાકિસ્તાન ક્લાઇમેટ ફાઇનાન્સિંગ એક્ટિવિટી છે, જ્યારે બીજો કાર્યક્રમ સ્વચ્છ ઉર્જા સાથે સંબંધિત છે.
એટલું જ નહીં, પાકિસ્તાનના અર્થતંત્રને ગતિ આપતા 4 પ્રોજેક્ટ્સ પણ બંધ કરી દેવામાં આવ્યા છે. આમાંથી એક સામાજિક સુરક્ષા પ્રવૃત્તિ કાર્યક્રમો 2025 ના અંત સુધીમાં સમાપ્ત થવાનો હતો. યુએસના આ પગલાથી આરોગ્ય, કૃષિ, આજીવિકા, ખાદ્ય સુરક્ષા, પૂર, હવામાન અને શિક્ષણ સંબંધિત ઘણા પ્રોજેક્ટ્સ માટે પણ ખતરો ઉભો થયો છે. ટ્રમ્પના આ આદેશને કારણે શાસન અને માનવ અધિકારો સંબંધિત પ્રોજેક્ટ્સ માટે ભંડોળનો અભાવ હોવાની શક્યતા છે. જિયો ન્યૂઝ કહે છે કે કેટલાક પ્રોજેક્ટ્સ કાયમ માટે બંધ થઈ શકે છે. અત્યાર સુધી એ જાણી શકાયું નથી કે યુએસ સહાય પ્રોજેક્ટ્સ કેટલા પૈસાના બંધ કરવામાં આવ્યા છે. પરંતુ એ સ્પષ્ટ છે કે આનાથી પાકિસ્તાનની અર્થવ્યવસ્થા પર પણ અસર પડશે. અમેરિકા ફર્સ્ટ નીતિની વાત કરનારા ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વિદેશમાં ખર્ચાતા નાણાંને નિયંત્રિત કરવા માંગે છે.
પાકિસ્તાન માટે આ એક મોટો ફટકો છે, જે IMF, વિશ્વ બેંક સહિત ઘણી સંસ્થાઓ પાસેથી સતત લોન લઈ રહ્યું છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનો આ નિર્ણય પાકિસ્તાનના દેવામાં ડૂબેલા અર્થતંત્ર માટે નવો ફટકો છે. યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તા ટેમી બ્રુસે કોઈપણ દેશનું નામ લીધા વિના કહ્યું હતું કે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર વિદેશી સહાયની સમીક્ષા કરવા જઈ રહ્યું છે.
USAID એ 2023 માં $45 બિલિયનની વિદેશી સહાય પૂરી પાડી હતી
2023 માં, USAID એ 158 દેશોને લગભગ રૂ. 3.89 લાખ કરોડ (45 બિલિયન ડોલર) ની વિદેશી સહાય પૂરી પાડી હતી. જોકે, ટ્રમ્પના એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડર પછી, વિદેશ નીતિની સમીક્ષા ન થાય ત્યાં સુધી 90 દિવસ માટે વિદેશમાં આપવામાં આવતી તમામ પ્રકારની સહાય પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
યુએસ સરકારના આ આદેશ પછી, વિશ્વભરમાં આરોગ્ય, શિક્ષણ, વિકાસ, રોજગાર સંબંધિત ઘણા પ્રોજેક્ટ્સ બંધ થવાનું જોખમ વધી ગયું છે. હકીકતમાં, અમેરિકા આ બધા વિદેશી પ્રોજેક્ટ્સ માટે સૌથી વધુ ભંડોળ પૂરું પાડે છે.
